Q: ano ang mabisang gamot sa rabies?
A: Bago ko sagutin ang iyong katanungan, gusto ko munang linawin na hindi lahat ng kagat ng aso ay rabies. Ang totoo, napaka-konti lamang ng mga kagat ng aso na may taglay na rabies. Ang rabies ay isang kondisyon na hatid ng isang virus na maaaring makuha ng tao mula sa mga kagat ng aso at iba pang hayop. Ang ‘target’ ng rabies sa loob ng katawan ay ang mga ‘nerves’ o ugat, at kapag ito’y nag-umpisa nang kumalat sa katawan – makaraan ang ilang linggo o buwan – ay tuloy-tuloy na ito hanggang kamatayan; sa kasalukuyan, walang gamot sa rabies.
Subalit, ang pagkakaroon ng rabies ay maaaring maagapan sa pamamagitan ng bakuna o vaccination pagkatapos makagat ng aso, lalo na kung ang asong naka-kagat ay walang record ng bakuna laban sa rabies. Ang bakuhang ito ay ibinibigay ng 3 hanggang 4 na beses. Kalimitan ito ay ibinibigay sa araw na pagkakakagat, tapos sa ika-7 na araw, sa ika-10 na araw, at sa ika-14 na araw. Ito lamang ang tanging paraan upang mapigilan ang pagkakaron ng rabies.
Sa mga probinsya at bayan-bayan, may mga tandok at albularyo na nagsasabing may gamot sila laban sa “rabies”. Sa totoo, hindi rabies ang tinutukoy nila kundi kagat sa aso na maaaring mamaga o magsugat. Ang mga sintomas na ito ay hindi nangangahulugan na may rabies ang isang nakagat ng aso. Gaya ng nasabi ko, bihirang-bihira ang totoong kaso ng rabies. Ngunit bihira man ito, ang pagkakaron ng rabies ay nakakamatay at sa kasaysayan ng mundo, isa o dalawa pa lamang ang nabuhay o nalampasan ang sakit na ito. Kaya, kung hindi tiyak kung may bakuna ba laban sa rabies ang aso na nakakagat sa’yo, ang rekomendasyon ko ay magpaturok ka ng bakuna laban sa rabies.